Regiobeeld als basis voor zorgvernieuwing

“Een gezamenlijk beeld van de situatie nu én in de toekomst is essentieel voor samenwerking”

Data, bijvoorbeeld in de vorm van een Regiobeeld, vormen een belangrijke basis voor zorgvernieuwing en -verbeteringen. Een Regiobeeld geeft overzicht en inzicht en helpt om focus aan te brengen: wat zijn de grootste uitdagingen die op ons af komen? Daarmee kun je je als zorgverlener beter voorbereiden op de toekomst. Dat helpt bij het maken van keuzes in je zorgverlening én in de regionale samenwerking met andere partijen. We laten zien hoe dat in de praktijk werkt in de regio’s Gelders Rivierenland en Renkum-Heelsum.

In de regio Gelders Rivierenland werken verschillende partijen uit zorg, sociaal domein en gemeenten samen om de zorg rond ouderen zo goed en efficiënt mogelijk te organiseren binnen het programma ‘Samen… Oud in Rivierenland’. Marcel Knijnenburg, huisarts en voorzitter van de Zorggroep Gelders Rivierenland is als bestuurder betrokken bij het kernteam en mede-initiator voor het ‘Regiobeeld Ouderen in Rivierenland’: “We willen natuurlijk dat ouderen, onder eigen regie, zo lang mogelijk gezond thuis blijven wonen. Maar er is overduidelijk een spanningsveld tussen het aantal ouderen en het aantal mensen dat voor hen kan zorgen, zowel zorgverleners als mantelzorgers. Dat spanningsveld neemt toe, zien we in de landelijke ontwikkelingen. Het was de aanleiding om met een Regiobeeld vast te stellen hoe snel het zou gaan met de groei van de ouderen in onze regio en de afname van het zorgpotentieel.”

Knelpunten in beeld

Het Regiobeeld maakt inzichtelijk dat de uitdagingen in de ouderenzorg niet op zichzelf staan. En dat ze dus ook niet alleen op te lossen zijn. Adviseur Ellen Selten is specialist op het gebied van data en ging voor het programma aan de slag met verschillende soorten gegevens: “Dit Regiobeeld is een domeinoverstijgend beeld, samengesteld met behulp van data uit diverse bronnen, zowel openbare bronnen als cijfers van zorgpartners en gemeenten uit de regio. Iedereen ziet vanuit de eigen situatie en cijfers een stukje van de puzzel. In dit Regiobeeld brengen we dat samen.”

Een eenduidig beeld van de huidige en toekomstige situatie is nodig om een goede uitgangspositie te krijgen voor een programma als ‘Samen… Oud in Rivierenland’. Marcel: “Een gezamenlijk beeld van de situatie nu én in de toekomst is essentieel in de samenwerking met andere partners. Je bent het in ieder geval met elkaar eens over de problemen die op ons af komen. Dus je kunt daar ook samen een beleid op ontwikkelen met professionals uit de zorg en sociaal domein.”

“Een interpretatiesessie kun je niet los zien van het regiobeeld, want data krijgen pas echt betekenis in gesprek met zorgverleners en de betrokken partijen in de regio.”

Interpretatiesessie geeft betekenis aan cijfers

Bij een Regiobeeld draait het niet alleen om data. De onderzoeksresultaten krijgen namelijk pas betekenis in een context. Daarom gaat Mura altijd in gesprek met de betrokkenen. Zo organiseerden we over het Regiobeeld Ouderen in Rivierenland een interpretatiesessie. Ellen: “Data krijgen pas echt betekenis in gesprek met zorgverleners en de betrokken partijen in de regio. Wat valt op? Wat betekenen de cijfers voor de dagelijkse praktijk? Welke aanknopingspunten zien we?” In Gelders Rivierenland zijn naar aanleiding van het Regiobeeld en een interpretatiesessie drie hoofdonderwerpen benoemd om mee aan de slag te gaan.

Zelfredzaamheid van ouderen bevorderen

Ook het initiatief ‘Blijf in je Kracht!’ klopte bij Mura aan voor het samenstellen van een Regiobeeld. Blijf in je Kracht! richt zich op het bevorderen van de zelfredzaamheid van senioren (65+) in Renkum en Heelsum. Initiatiefnemer Inge Blom, fysiotherapeut bij Fysiotherapie de Waag: “We willen vanuit Blijf in je Kracht! de aansluiting tussen eerste en tweede lijn verbeteren, door met behulp van een functionaris mensen na een medische behandeling in het ziekenhuis eerder naar huis te laten gaan. Nu komt het voor dat ouderen na bijvoorbeeld een heupoperatie worden doorgestuurd om twee weken te herstellen in een verpleeghuisbed. Dat is vaak helemaal niet nodig en zorgt juíst voor verlies aan spierkracht.”

Ellen bracht ook hier data uit verschillende bronnen bij elkaar. Inge: “Je krijgt een goed beeld van hoe de zorgvraag en je populatie zich in de toekomst gaan ontwikkelen. Dit beeld is ook besproken met alle personen die aan het project meedoen.” Ellen: “Met de betrokkenen bespraken we de cijfers, zodat er een gezamenlijk beeld ontstond. Samen formuleerden we conclusies en speerpunten voor een vervolg. Er komen veel inhoudelijke onderwerpen aan bod tijdens zo’n sessie. Denk aan: valpreventie, mantelzorgpotentieel, gezond ouder worden, zorg en hulp vragen, en meedoen in de maatschappij. Zo gaan de data echt ‘leven’!”

“Je ziet vaak wel dat de gedachten die je al hebt, in een Regiobeeld bevestigd worden. Dat is belangrijk want je kunt wel zaken aannemen, maar je moet het ook hard kunnen maken. Bijvoorbeeld als onderlegger om eventuele subsidieaanvragen te onderbouwen.”

Geen aannames, maar onderbouwing

“Je ziet vaak wel dat de gedachten die je al hebt, in een Regiobeeld bevestigd worden”, gaat Inge verder. “En dat is belangrijk want je kunt wel zaken aannemen, maar je moet het ook hard kunnen maken. Bijvoorbeeld als onderlegger om eventuele subsidieaanvragen voor de toekomst te onderbouwen. Zo’n functionaris als wij voor ogen hebben die voor de juiste zorg op de juiste plek kan zorgen voor de patiënt, kan als pilot dienen om succes aan te tonen voor toepassing op grotere schaal. Ik zou het echt helemaal geweldig vinden als dat zou lukken! Dit zijn onderwerpen die in grote lijnen voor heel Nederland gelden.”

Partijen bij elkaar brengen

Ook Marcel beaamt dat: “Ik zou andere zorggroepen of programma’s ook aanraden om een Regiobeeld te laten samenstellen. Het brengt partijen bij elkaar en met elkaar in overeenstemming. Want er hoeft geen discussie meer te bestaan over het gemeenschappelijk beeld. Dit is hoe het is en niemand kan meer zijn eigen waarheid hebben en daarvan uitgaan. Dat maakt het gesprek en de te nemen regionale vervolgstappen veel makkelijker.”

Meer informatie

Een Regiobeeld levert inzicht op en is altijd op maat. Interesse? Neem gerust eens contact op met Ellen Selten. Zij kan je alles vertellen over de verschillende (gesubsidieerde) mogelijkheden.