Hoe gaat het met de mantelzorger?
10 november is de Dag van de Mantelzorg. Dé dag waarop de mantelzorger in het zonnetje wordt gezet. Ruim 4,4 miljoen mantelzorgers zetten zich in voor hun naasten. Er wordt een toenemend beroep gedaan op mantelzorgers, onder andere door de groei van het aantal thuiswonende ouderen en de steeds complexere problematiek van deze populatie. Zijn er in de toekomst genoeg mantelzorgers? De trends geven een zorgwekkend beeld. Des te belangrijker om nu alvast na te denken over oplossingen.
Mantelzorg
Waar komt het woord ‘mantelzorg’ vandaan? ‘Mantel’ in het woord mantelzorg werd bedacht door arts en scheikundige Hattinga Verschure. Hij wilde daarmee duidelijk maken dat het zorg betreft voor jouw naasten: ‘zorg die voelt als een mantel, die verwarmt, beschut en beveiligt’. Mantelzorg wordt vaak gezien als een vanzelfsprekendheid en wordt vanuit plicht, liefde of verantwoordelijkheidsbesef uitgevoerd. Mantelzorg overkomt je. Dat is een verschil met vrijwilligerswerk, waar je bewust voor kiest. Door de vanzelfsprekendheid vergeet je soms dat het een extra taak is voor de mantelzorger.
Mantelzorgers in Nederland
We hebben in Nederland veel mantelzorgers, ruim 4,4 miljoen. De vraag naar mantelzorgers gaat flink toenemen de komende jaren. Dit wordt veroorzaakt door demografische en maatschappelijke ontwikkelingen waarbij steeds meer mensen langer blijven leven, thuis blijven wonen en steeds meer en complexere klachten ervaren. Het mantelzorgpotentieel (het aantal 50-65 jarigen per oudere van 85 jaar en ouder) is door het RIVM per gemeente in kaart gebracht.
Krapte op de mantelzorgmarkt
Waar er nu nog 15 potentiële mantelzorgers in de leeftijd 50-70 zijn voor elke oudere boven de 85 jaar, wordt verwacht dat het er in 2040 nog maar 6 zijn (Bron: SCP/PBL, Voor elkaar?, 2018). Dan hebben we het alleen nog maar over ouderenzorg, en dat is natuurlijk niet de enige groep waarvoor mantelzorgers nodig zijn. De krapte heeft ook effect op de toekomstige vraag naar professionele zorg, terwijl ook daar tekorten ontstaan.
Wat kunnen we doen?
Mura zet zich in om bij zorgpartners het beleid voor mantelzorg onder de aandacht te brengen, bijvoorbeeld via het programma Samen… Oud in Rivierenland. Hierbij werken we samen met gemeenten en welzijnsorganisaties, aangezien zij de taak voor mantelzorgondersteuning en respijtzorg uitvoeren. We zien de mantelzorger steeds meer als samenwerkingspartner in het zorgnetwerk. De pilot OZOverbindzorg, waarin Mura projectleider is, stelt de cliënt en mantelzorger centraal en vergemakkelijkt de afstemming tussen mantelzorger en professionals. Dit maakt het leven iets makkelijker voor de vaak overbelaste mantelzorger. Daar waar we innovaties op dit gebied kunnen doorvoeren en samenwerkingen kunnen versterken, zetten we ons in. Want goede zorg maken we samen!
Heb jij ideeën over verbinding van zorg met mantelzorg? Neem contact op met Esmee Peters!