Jeugdzorg sterker en beter (2): Meer preventie en versterken van de sociale basis

De jeugdzorg staat onder druk. Stijgende kosten, lange wachtlijsten, veel bureaucratie. Jeugdigen en gezinnen krijgen niet altijd tijdige, passende zorg of ondersteuning. Eerder las je al hoe Mura Zorgadvies hiernaar kijkt én op welke vijf oplossingsrichtingen wij inzetten. In dit artikel lees je meer over de tweede oplossingsrichting: Meer preventie en versterken van de sociale basis.

Een stevig fundament

Het klinkt zo makkelijk: voorkomen is beter dan genezen. Een stevig fundament in de thuissituatie, in de wijk, op school en in je sociale netwerk is een belangrijke beschermende factoren voor een jeugd waarin kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien. In de visie van Mura betekent dit dat investeren aan de voorkant hard nodig is. Dat voorkomt brand(jes) blussen achteraf, als de nood zo hoog is dat zwaardere en intensieve zorg nodig is.

En hoe doe je dat?

• Door niet alleen in de zorg, maar ook daarbuiten (op school, in de jeugdgezondheidszorg) vroegtijdig te signaleren om zo problemen of verergering van problemen te voorkomen;
• Met een wijk- of gebiedsgerichte aanpak bouw je sterke lokale netwerken, samen met partners uit zorg, welzijn, onderwijs en gemeente. Hierdoor zijn lijnen kort en is er een goede preventieve infrastructuur beschikbaar. Mura heeft hier al veel ervaring mee;
• Door vanuit sociale (wijk)teams Sociale Netwerk Strategieën in te zetten die het sociale netwerk activeren zodat het kind of gezin samen met hen oplossingen zoekt voor problemen;
• Versterken van de samenwerking tussen (eerstelijns) zorg en welzijn, vrijwilligersinzet en collectieve preventie, zodat oplossingen niet alleen worden gezocht in ‘opschalen’, maar juist in eerder ‘afschalen’. Ook hier zijn al diverse praktijkvoorbeelden van.

Twee praktijkvoorbeelden van Mura

Een preventieve aanpak in de wijk voor jonge gezinnen is al jaren succesvol in het project Gezondhuizen in Ede waarbij aanstaande en jonge ouders (en hun kinderen) ondersteuning krijgen bij een gezondere leefstijl. Het is een samenwerking tussen zorgverleners, ouders en andere organisaties in de wijk waarbij oplossingsgericht wordt gewerkt.

Een tweede voorbeeld is de aanpak ‘Kansrijke Start’. De eerste 1.000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start. Toch heeft ongeveer veertien procent van de kinderen in Nederland geen goede start. Partners uit zorg en sociaal domein werken samen in lokale coalities om ervoor te zorgen dat meer kinderen die kansrijke start krijgen. Daar werken ze aan in bijvoorbeeld de gemeente Ede en Veenendaal.

Vijf oplossingsrichtingen

Mura kijkt breed naar maatschappelijke oplossingen voor problemen in de jeugdzorg. Daarbij lijkt de aandacht vaak te gaan naar de problemen: te lange wachtlijsten, te hoge kosten et cetera. De resultaten van meer inzet aan de voorkant, in preventie en in sociale structuren, is niet altijd snel zichtbaar. Maar dit is wel noodzakelijk, zodat de jeugdige en zijn/haar gezin de best passende oplossing krijgt! De vijf pijlers waarop Mura inzet voor een sterkere, betere jeugdzorg zijn:

1. Bieden van inzicht en stuurinformatie, zodat je inzicht krijgt in jouw lokale situatie en weet of jouw aanpak werkt;
2. Meer preventie en versterken van de sociale basis, zodat je problemen voorkomt;
3. Netwerkvorming en samenwerking, zodat je efficiënter en met beter resultaat samenwerkt;
4. Sterke eerste lijn, zodat je minder specialistische hulp nodig hebt;
5. Sterke jeugd(zorg)teams, omdat professionals én ouders zelf goed weten wat nodig is!

Herken je deze uitdagingen? Wil je weten hoe het er in jouw gemeente voor staat? En welke praktische oplossingen er zijn? Neem dan contact op met Eefje de Bruijne of Suzan Buitenhuis.