Oplossingsgericht werken werkt!
Huisarts Alian Bouma: “De patiënt komt zelf met de goede ideeën.”
Niet de vraag ‘waar wil je vanaf?’ maar ‘waar wil je naartoe’ staat centraal bij de oplossingsgerichte aanpak. En dat werkt goed in de praktijk. Zorgverleners ervaren meer lucht in de behandeling van hun patiënten. En de patiënt komt zelf verder omdat hij meer regie krijgt over de aanpak.
Werken volgens het traditionele medische model is helder: de patiënt heeft een probleem of klacht, de arts onderzoekt, stelt een diagnose en bepaalt de behandeling. Maar geeft deze focus op ‘problemen’ altijd het beste resultaat? “Wel bij relatief stabiele en voorspelbare aandoeningen, waar oorzaak en gevolg duidelijk zijn. Wanneer de oorzaak van bijvoorbeeld een infectie gevonden is, biedt dat goede mogelijkheden voor behandeling”, vertelt Pieter Jansen, huisarts en medegrondlegger van het concept Positieve Gezondheidszorg.
Maar bij psychische klachten (depressie, burn-out), chronische ziekten (zoals diabetes), somatisch onverklaarbare lichamelijke aandoeningen (SOLK) en leefstijl-gerelateerde aandoeningen (zoals overgewicht) is het vaak lastiger. Pieter: “Hierbij is vaak niet één oorzaak aan te wijzen en is het verloop minder voorspelbaar en minder maakbaar. Dan past de combinatie met de oplossingsgerichte benadering. Dat noemen we Positieve Gezondheidszorg.”
De taxi-metafoor: Focus op de bestemming
Huisarts Bart Timmers volgde een aantal jaren geleden een training over de oplossingsgerichte methode via Mura Zorgadvies. Hij vertelt: “Ik gebruik daaruit nog vaak de metafoor van de taxi. Een taxichauffeur vraagt ‘Waar wilt u naartoe?’ en niet ‘Waar wilt u vanaf?’, of ‘Waar komt u vandaan?’. Je bouwt voort op wat werkt, waarbij de patiënt expert is van zijn eigen leven. Hij weet waar hij naartoe wil, wat hij voor zijn klacht of probleem in de plaats wil. Als zorgverlener nodig je hem uit om het te visualiseren. Je kijkt vooruit en bespreekt samen wat de patiënt wil bereiken.” Bart vertelde in een eerder interview al wat de training hem opleverde in de huisartsenpraktijk.
Positieve Gezondheid in praktijk brengen
“Wat oplossingsgericht werken mij vooral oplevert is de praktische toepassing van Positieve Gezondheid”, zo vertelt huisarts Alian Bouma die ook de training volgde. “Wij waren al langere tijd bezig met het spinnenweb van dit concept. Wat ik van de training heb geleerd is dat je als huisarts niet zelf alle domeinen na hoeft te gaan, en als je het de patiënt zelf laat uitkiezen dat het dan veel sneller gaat. Daardoor kun je in veel kortere tijd veel meer effect sorteren. Het maakt het concept Positieve Gezondheid en persoonsgerichte zorg dus veel praktischer toepasbaar in de praktijk.”
“Wat oplossingsgericht werken mij vooral oplevert is de praktische toepassing van Positieve Gezondheid”
Patiënt komt zelf met de goede ideeën
Wat mensen zich vaak afvragen over oplossingsgericht werken is: ‘Wat als de patiënt niet kan of wil veranderen?’. Het antwoord is dat dit nou juist de kern is van de oplossingsgerichte aanpak. De oplossingsgerichte vragen nodigen uit om anders te denken. Het bevordert de autonomie en activiteit van de patiënt. Of zoals Bart zegt: “Je bent wel hulpverlener, dus je mag wel helpen, maar je moet je patiënt vooral helpen om zijn doelen helder te krijgen. En in samenspraak te bepalen waar jij als huisarts iets kan doen, en vooral waar de patiënt iets kan doen.” Alian vult aan: “Je moet niet in het hoofd van de ander willen treden. Die ander gaat aan het werk en jij bent de coach. De patiënt is zelf eigenaar van zijn probleem en doordat de goede ideeën van die patiënt zelf komen, past de oplossing uiteindelijk ook veel beter bij hem.”
Meer werkplezier
Jaarlijks volgen vele groepen enthousiaste zorgverleners, zoals huisartsen, POH’s, jeugdartsen, fysiotherapeuten, verpleegkundigen, verloskundigen en diëtisten de trainingen via Mura. Het geeft ze nieuwe energie in de omgang met hun patiënten. Onderzoek wijst uit dat de oplossingsgerichte aanpak beter resultaat geeft voor de patiënt, minder tijd kost dan de probleemgerichte aanpak en dat er minder burn-out is bij behandelaars. “Ik heb deze methode al aan meerdere collega-huisartsen aangeraden omdat het je werk echt verandert. Het maakt het lichter en leuker. Patiënten gaan vaker met een lach de deur uit, dat werkt erg prettig”, zo zegt Alian.
Kennismaken met de methode Oplossingsgericht werken?
Interesse om kennis te maken met de methodiek? Mura organiseert verschillende bijeenkomsten rondom oplossingsgericht werken: inspiratiesessies, driedaagse open trainingen, in company trainingen en trainingen op maat. Mura werkt bij de scholingen samen met huisarts Pieter Jansen, klinisch psycholoog Fredrike Bannink en forensisch orthopedagoog Eva Kuiper. De training bestaat uit een combinatie van theorie, oefenen in kleine groepjes en voorbeelden uit de praktijk en is geaccrediteerd voor diverse disciplines. Na afloop van de training heb je als deelnemer kennis gemaakt met de theoretische achtergronden en geoefend met de praktische vaardigheden van oplossingsgerichte gespreksvoering.
Alian sluit af: “Je krijgt praktische ’tools’ aangereikt voor het optimaliseren van de samenwerking met patiënten en kunt de geleerde vaardigheden direct toepassen in je reguliere werkzaamheden. Ik kon er zelfs tussen de trainingsdagen door al mee aan de slag in mijn praktijk.”
Meer informatie
Wil je meer weten? Stuur een mailtje naar ogw@mura.nl of neem contact op met adviseur Susan Adam. Zij weet alles over de trainingen in oplossingsgericht werken en bespreekt graag de mogelijkheden met je. In onze agenda vind je de planning voor de open trainingen die Mura organiseert.
Verder lezen: