Samen zorgen voor mantelzorg in de Bommelerwaard

De gemeenten Maasdriel en Zaltbommel organiseerden eind juni een netwerkbijeenkomst voor mantelzorgers en professionals uit de Bommelerwaard. Samen bogen ze zich over de vraag: Hoe zorgen we voor het vinden, versterken, verlichten en verbinden van mantelzorgers? Het werd een interactieve bijeenkomst die de start vormt voor een versterking van het mantelzorgbeleid in de Bommelerwaard.

Belang van mantelzorg

De druk op het Nederlandse zorgstelstel wordt alsmaar groter, mede door toenemende vergrijzing en beleid om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Daarbij is hulp vanuit het eigen sociale netwerk en het zorgen voor een naaste door mantelzorgers een steeds belangrijkere factor. Mantelzorgers zijn binnen alle levensfasegroepen van onze maatschappij vertegenwoordigd. Ze zoeken allemaal naar de juiste fysieke en mentale balans om de draaglast aan te kunnen. Het gaat om een grote groep inwoners die mantelzorger is:

• Één op de 3 Nederlanders van 16 jaar en ouder gaf in 2019 mantelzorg (circa 5 miljoen mantelzorgers), waarvan 830.000 mantelzorgers langdurig en intensief (meer dan 3 maanden, meer dan 8 uur per week) mantelzorg verlenen (Bron: Mantelzorg.nl).
• Vertaald naar de Bommelerwaard  zijn dit ongeveer 2.600 mantelzorgers. 
• Hiervan voelt iets minder dan 1.500 mantelzorgers zich overbelast.

Rol van gemeente

Het is daarom belangrijk om aandacht te besteden aan onze mantelzorgers. Gemeenten hebben een taak om mantelzorgers te ondersteunen. De afgelopen jaren hebben de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel daarvoor tal van initiatieven genomen. Nu is er een integraal, gezamenlijk beleidsplan om deze initiatieven in samenhang te kunnen beoordelen. De centrale doelstelling van het mantelzorgbeleid is mantelzorgers in de Bommelerwaard te ondersteunen en overbelasting te voorkomen, met de focus op preventie.

De vier V’s

De gemeenten Maasdriel en Zaltbommel gebruiken in hun beleid vier elementen om het gemeentelijke mantelzorgbeleid vorm te geven (Bron: Movisie, 2014):

• Vinden: het bereiken van mantelzorgers is een voorwaarde om te versterken, verlichten en verbinden.
• Versterken: mantelzorgers zo versterken dat ze de regie kunnen (blijven) voeren en behouden, aangevuld met keuzemogelijkheden om mantelzorg vorm te geven. Inzicht in de behoeften van mantelzorgers is daarvoor essentieel.
• Verlichten: aanbod voor een goede balans tussen draagkracht en draaglast.
• Verbinden: gericht op formele en informele zorg en ondersteuning, alsmede samenwerking met partners.

Deze vier V’s stonden ook centraal in de mantelzorgbijeenkomst eind juni.

Jaarlijkse mantelzorgbijeenkomst met het veld

Een voorwaarde voor het goed vormgeven van het mantelzorgbeleid is dat je als gemeente je mantelzorgers in beeld hebt en hun situatie kent. De gemeente speelt ook een rol bij de versterking van samenwerking en afstemming tussen mantelzorgers, vrijwilligers en professionals. Daarom organiseren de gemeenten een jaarlijkse bijeenkomst die zorgt voor wederzijds begrip, onderling contact en samenwerkingen tussen partijen. Vraagstukken worden besproken, evenals kansen om het mantelzorgbeleid binnen de Bommelerwaard te optimaliseren. Eind juni vond een eerste netwerkbijeenkomst plaats.

Het begint met bewustwording

Met zo’n 30 deelnemers, van mantelzorgers, vrijwilligers, thuiszorgmedewerkers en buurtteam tot welzijnswerkers en jongerenwerkers, werd het een gevarieerde en interactieve bijeenkomst. Duidelijk werd dat er al heel veel goede dingen gebeuren in de Bommelerwaard, zoals de pilot met de mantelzorgvoucher. Maar niet iedereen weet dit van elkaar en ook mantelzorgers weten de weg niet altijd te vinden. De mantelzorgconsulenten zijn daarbij een belangrijke spil.

Het begint echter met jezelf als mantelzorger zien. En erkennen dat je soms best een steuntje in de rug kunt gebruiken. Mantelzorgers gaven aan dat ze vaak pas op zoek gaan naar ondersteuning, als het eigenlijk al te laat is. Bewustwording is een belangrijke eerste stap. Ook is er behoefte aan een vertrouwd persoon, die langere tijd ‘naast je meeloopt’, zoals een van de deelnemers verwoordde, en die jou en je situatie kent.

Kortom: er zijn nog volop kansen voor verbetering. Tijdens de bijeenkomst werden daar al suggesties voor gedaan. De gemeenten Maasdriel en Zaltbommel gaan hier in het najaar een vervolg aan geven. Op de vraag wie daaraan mee wil werken, staken vrijwel alle aanwezigen hun hand op!

Meer informatie

Meer weten over mantelzorgbeleid of het faciliteren van een werksessie of netwerkbijeenkomst? Neem dan contact op met Eefje de Bruijne.