Samen sterk voor een Kansrijke Start in Veenendaal

In Veenendaal is veel aandacht voor de gezondheid van kinderen. Met het actieprogramma ‘Kansrijke Start’ is er nog meer aandacht gekomen voor een goede start. Een goede start begint al voor de geboorte, zelfs nog voor de zwangerschap. De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal en hier zet de gemeente Veenendaal actief op in. Want ieder kind verdient de best mogelijke start van zijn of haar leven en een optimale kans op een goede toekomst. In dit nieuwsbericht lees je meer over de coalitie Kansrijke Start Veenendaal.

Het belang van een kansrijke start

De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal voor zijn of haar ontwikkeling. In deze periode – van kinderwens tot peuter – wordt de basis gelegd voor een gezond leven. Kinderen die geen goede start hebben krijgen later vaker fysieke en mentale problemen, suikerziekte, hart- en vaatziekten en overgewicht. Ook komen zij vaker in aanraking met jeugdhulp. Er is dus een enorme winst te behalen in deze vroege ontwikkeling.

In Veenendaal heeft 1 op de 8 kinderen een kwetsbare start bij de geboorte

In Nederland hebben de meeste kinderen een goede start en groeien ze gezond en veilig op. De kansen hierop zijn echter ongelijk verdeeld. In Nederland heeft bijvoorbeeld ongeveer 16% van de kinderen een kwetsbare start bij de geboorte door vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht of een combinatie daarvan, in Veenendaal is dat 13%*. De oorzaak van een kwetsbare start in de eerste duizend dagen ligt voornamelijk bij een disbalans tussen risico- en beschermende factoren. Vooral stress (bij ouders) is een belangrijke risicofactor voor een minder goede start. Dit kan bijvoorbeeld komen door schulden, huisvestingsproblemen, psychische problemen of relatieproblemen. Vaak is er sprake van meerdere risicofactoren. Voorbeelden van beschermende factoren zijn warmte en affectie van de ouder naar het kind toe, een ondersteunend sociaal netwerk en zelfvertrouwen van ouders.

*Om een beter beeld van de lokale situatie te krijgen, zie de infographic Kansrijke Start Veenendaal voor meer relevante cijfers.

Samenwerking medisch en sociaal domein

Omdat meerdere factoren van invloed zijn op een kansrijke start is samenwerking tussen professionals uit het medische en sociale domein essentieel. In een lokale coalitie ontwikkelen professionals samen een domeinoverstijgende aanpak om de kansen meer kinderen gezond en veilig op te laten groeien te vergroten. In de coalitie Kansrijke Start Veenendaal werken gemeente, verloskundigen, jeugdgezondheidszorg (JGZ), Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en kraamzorg samen. De coalitie startte in september 2019 en heeft allereerst ingezet op de thema’s goed signaleren, goed verwijzen en optimale begeleiding tijdens de zwangerschap en na de geboorte.

Aan de slag met zorgpaden en multidisciplinair overleg

Om kwetsbare zwangeren tijdig de juiste zorg- en hulpverlening te bieden, heeft  de coalitie Kansrijke Start Veenendaal zorgpaden ontwikkeld. Het gaat om de zorgpaden ‘vroegsignalering’, ‘tienermoeders en jonge moeders tot en met 23 jaar’, ‘psychische klachten’ en ‘laaggeletterdheid’. In deze zorgpaden worden vragen beantwoord als: Wat hebben zorgprofessionals nodig om risico’s te signaleren bij zwangere vrouwen? Hoe zorgen we ervoor dat het duidelijk is welke zorgverleners betrokken zijn en wie wat doet? Hoe zorgen we ervoor dat de (aanstaande) ouders weten wat ze kunnen verwachten van zorg en ervaren dat de zorg op elkaar afgestemd is?

In september 2021 start een pilot waarin een aantal verloskundigen, JGZ, CJG en kraamzorg gaan werken met de ontwikkelde zorgpaden. Ook start dan het lokale multidisciplinaire overleg (MDO) Kansrijke Start, onderdeel van het zorgpad ‘vroegsignalering’, waarin deze professionals komen tot een gezamenlijke aanpak en taakverdeling. Er wordt onder andere bepaald of een (prenataal) huisbezoek nodig is en wie dit het beste kan doen, wie de casemanager is, of een vervroegde intake kraamzorg aan de orde is en of een warme overdracht van de geboortezorg naar de JGZ/CJG nodig is.

De coalitie kijkt de komende tijd hoe de zorgpaden in de praktijk werken, wat er eventueel nog verbeterd kan worden en wat er nodig is om deze werkwijze structureel in de regio te implementeren. Na afronding van de pilot worden de stakeholders* nader geïnformeerd en betrokken bij de implementatie. *Een belangrijke stakeholder is de huisarts. Het werkproces van de huisartsen verandert niet als gevolg van de zorgpaden.  

De coalitiepartners ervaren  nu al profijt van de samenwerking. Er is veel meer verbinding tussen de verschillende disciplines ontstaan, zij hebben inzicht gekregen in elkaars werk en weten elkaar sneller te vinden.

Toekomstige ambities

Om meer kinderen in Veenendaal een Kansrijke Start te geven is meer nodig. Het volgende thema waar de coalitie zich op richt is ouderschap. De coalitie buigt zich over de vraag hoe ouders beter voorbereid kunnen worden op het ouderschap. Er wordt o.a. onderzocht of de interventie Stevig Ouderschap kan worden aangeboden in de gemeente Veenendaal.

Vragen?

Mura is als extern projectleider betrokken bij de coalitie Kansrijke Start Veenendaal en helpt de coalitie bij de uitwerking van hun ambities in concrete plannen en het realiseren van deze plannen. Wil je meer weten? Neem contact op met Anneke Jansen.