Kansrijke Start (3): Zo maken deze gemeenten het verschil voor jonge gezinnen
In de Bommelerwaard krijgen álle zwangeren een kennismakingsgesprek aangeboden met de jeugdgezondheidszorg – ook als ze (nog) geen hulpvraag hebben of geen maternale vaccinaties willen. In Veenendaal wordt onderzocht welke opvoedvragen er spelen bij ouders van peuters. En in Culemborg werken professionals samen om signalen van onveiligheid beter te kunnen oppikken. In deze gemeenten werken bevlogen coalities Kansrijke Start aan één doel: zorgen dat elk kind gezond en veilig kan opgroeien. Laat je inspireren door hun aanpak.
De eerste 1000 dagen zijn cruciaal voor een gezonde, veilige en kansrijke start van het leven. Met het landelijke actieprogramma Kansrijke Start stimuleert het ministerie van VWS sinds 2018 gemeenten om coalities te vormen die zwangeren, jonge ouders en hun kinderen beter ondersteunen. Mura begeleidt deze coalities in de gemeenten Ede, Veenendaal, Culemborg en Bommelerwaard. In dit derde artikel in de reeks over Kansrijke Start geven we een inkijkje in de dagelijkse praktijk van meerdere gemeenten waarin veel overeenkomsten, maar uiteraard ook lokale verschillen voorkomen.
Bevlogen netwerken en sterke verbindingen
In alle gemeenten draait het om samenwerking tussen zorgprofessionals en de professionals uit sociaal domein. In Culemborg is sprake van een sterk en hecht netwerk van coalitiepartners dat elkaar ook buiten bijeenkomsten weet te vinden. De Bommelerwaard laat zien dat samenwerking steeds beter lukt: coalitieleden en hun organisaties weten elkaar goed te vinden en werken samen aan concrete projecten. Ook in Veenendaal, waar de coalitie al sinds 2019 bestaat, is de verbinding stevig: men houdt actief vinger aan de pols bij bestaande initiatieven zoals Stevig Ouderschap en Nu Niet Zwanger. In Ede starten vanuit de coalitie deelnemers verbeterteams op met een specifiek thema. Zo is het verbeterteam Sterke ouders nu al actief en is het verbeterteam Goed voorbereid zwanger in oprichting. Deze teams bestaan uit betrokken professionals vanuit verschillende disciplines.
Focus op kwetsbare ouders en passende hulp
In Veenendaal ligt dit jaar de nadruk op het vroeg signaleren van opvoedvragen bij ouders van jonge kinderen (1 tot 2,5 jaar) en het normaliseren van het vragen om hulp. Ook wordt er gewerkt aan het betrekken van vaders en het ontwikkelen van een zorgpad voor vluchtelingen- en gezinnen met een migratieachtergrond. De Bommelerwaard zet eveneens stevig in op vroegsignalering, bijvoorbeeld van armoede. In juni staat daar een brede netwerkbijeenkomst gepland over gespreksvoering rond dit thema. In Culemborg zijn thema’s als ‘veilig thuis’ en ‘taalvaardigheden’ leidend in de netwerkbijeenkomsten, met ruimte voor uitwisseling en verdieping met externe sprekers.
Van bijeenkomsten naar concrete acties
Alle coalities organiseren dit jaar meerdere netwerkbijeenkomsten. In Culemborg staan er vijf gepland, waaronder een brede bijeenkomst voor coalitiepartners en samenwerkingspartners. In de Bommelerwaard vinden vier coalitiebijeenkomsten plaats en één brede bijeenkomst, naast meer concrete initiatieven zoals het ‘Ouder-Kind Café’ en het kennismakingsgesprek van de jeugdgezondheidszorg. In Veenendaal is de brede netwerkbijeenkomst in mei gericht op het betrekken van vaders, een thema dat tot nu toe vaak onderbelicht bleef.
Leren van en bouwen op resultaten
Wat de gemeenten ook gemeen hebben: er wordt gebouwd op wat er al is, met oog voor nieuwe inzichten. De coalitie in Veenendaal reflecteert op trends en lokale cijfers en leert van bestaande initiatieven elders om hun plannen door te ontwikkelen. Culemborg kreeg onlangs een bezoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, die onder de indruk was van de resultaten: een zichtbaar sterk netwerk, wederzijds vertrouwen en een gedeelde ambitie om verder te bouwen. In de Bommelerwaard is de coalitie ‘op volle toeren’ en wordt het multidisciplinair overleg gecontinueerd en geoptimaliseerd. In Ede is op basis van cijfers en inzichten een gedegen programmaplan opgesteld waarin verschillende pijlers zijn benoemd en daaraan heldere doelstellingen gehangen.
Samen verder voor een kansrijke generatie
Of het nu gaat om de rol van vaders, het gesprek aangaan over armoede of het versterken van taalvaardigheden: elke gemeente maakt keuzes die passen bij de lokale context. De gemeenschappelijke deler blijft: alle kinderen verdienen een gezonde en veilige start, met ouders die zich gesteund voelen. Mura blijft met de coalities werken aan deze gezamenlijke missie.
Meer informatie
Wil je meer weten over Kansrijke Start? Of over een van de lokale coalities? Neem contact op met Janneke Weiman (voor Ede), Ellen Selten (voor Culemborg) of Noor Scheffers (voor Veenendaal en Bommelerwaard).
Lees ook: