Sleutelfiguren zijn essentieel voor mensen met dementie met een migratieachtergrond
Het aantal mensen met dementie met een migratieachtergrond stijgt twee keer zo snel als het aantal mensen met dementie zonder migratieachtergrond. Het bereiken en aansluiten bij de behoeften van ouderen met een andere culturele achtergrond verdient dan ook extra aandacht. Dat en meer resultaten werden gedeeld tijdens de afronding van het ZonMw-programma ‘Versterking aanbod dagactiviteiten voor thuiswonende mensen met dementie’. Wat leerden we over het onderwerp ‘mensen met dementie en migratieachtergrond’?
Suzanne Verbree van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) geeft aan dat het ZonMw-programma past binnen ‘Mensen met dementie tellen mee’. Een van de thema’s in de Nationale Dementiestrategie 2021-2030. Een concrete doelstelling uit de strategie is dat in 2030 80% van de thuiswonende mensen met dementie toegang heeft tot zinvolle dagactiviteiten in de nabijheid van hun eigen woning. Deze doelstelling kan alleen samen met gemeenten en partijen uit de praktijk bereikt worden. Elke gemeente kan hier haar eigen invulling aan geven. De resultaten van de projecten in de subsidieronde leveren input aan het ministerie van VWS voor verder beleid. In januari werd het landelijke programma afgerond. Voor een korte omschrijving van de deelnemende projecten lees je verder op de website van ZonMw.
Onderzoek Meedoen met dementie: Dagactiviteiten naar behoefte van mensen met dementie in Culemborg en Tiel
In de gemeenten Culemborg en Tiel onderzocht Mura samen met partijen in het veld en ouderenvertegenwoordigers de behoefte aan (nieuwe) dagactiviteiten voor mensen met dementie en mogelijkheden om bestaande voorzieningen beter te benutten. Het bereiken en aansluiten bij de behoeften van ouderen met andere culturele achtergrond, met name de Marokkaanse en Molukse groepen, kreeg hierbij extra aandacht. De uitgebreide resultaten lees je in het Eindrapport en plan van aanpak dagactiviteiten Culemborg en Tiel.
Dementie en migratieachtergond in Culemborg en Tiel, nu en in de toekomst
In Culemborg heeft 24% van de totale bevolking een migratie achtergrond, ofwel 6.959 inwoners. In Tiel is dit 27% wat neerkomt op 11.458 inwoners. Landelijke cijfers laten zien dat één op de tien mensen met dementie een migratieachtergrond heeft. In Culemborg en Tiel ziet de prognose van het aantal inwoners met dementie als volgt uit:
In het onderzoek dat Mura uitvoerde stonden de gesprekken met mensen met dementie, mantelzorgers, zorgprofessionals en sleutelfiguren centraal. Zo kregen we inzicht in de behoeften van de doelgroep ‘mensen met dementie en migratieachtergrond’ en hun kennis over het onderwerp. Sluit de informatievoorziening en het huidige aanbod aan? Wat is nodig om deze doelgroep te bereiken en meer in beeld te krijgen? En hoe deze doelgroep te ondersteunen?
“De 70-plussers hebben vaak niet meer op school gezeten of zichzelf verder kunnen ontplooien, ze hebben gewerkt hier of volledig voor hun gezin gezorgd, en zijn hierdoor de taal niet machtig en weten niet wat er mogelijk is’’ (bron: sleutelfiguur migratieachtergrond)
Meer passende aandacht voor mensen met dementie en een migratieachtergrond
Ook de projecten in Midden Groningen, Arnhem, Amsterdam en Almelo focusten op het onderwerp dementie en een migratieachtergrond. De gelijkenissen in de bevindingen waren opvallend. In een notendop:
- Mensen met dementie en een migratieachtergrond zijn niet of te laat in beeld;
- Er is kennisontwikkeling nodig om dementie uit de taboesfeer te halen;
- Er is behoefte aan dagactiviteiten voor mensen met dementie en een migratieachtergrond;
- Sleutelfiguren zijn essentieel om de doelgroep te bereiken en beter aan te sluiten op hun behoeften;
- Ontwikkeling van of uitbreiden van passende en cultureel sensitieve ontmoetingsplekken;
Dat het aantal mensen met dementie met een migratieachtergrond zo hard stijgt, heeft onder andere te maken met leefstijl en inkomen. Des te belangrijker dus om in te spelen op behoefte en achtergronden van deze doelgroep. Meer informatie en hulp bij dementie met migratieachtergrond is beschikbaar op website van Alzheimer Nederland, inclusief informatie in het Turks en Arabisch.
“Het is niet passend genoeg, Nederlandse liedjes, Nederlandse maaltijden, Nederlandse spelletjes, het is gewoon anders als je een andere achtergrond of oorsprong hebt” (bron: sleutelfiguur migratieachtergrond)
Webinar en Inspiratiewijzer met best practices
Ben je benieuwd wat er tijdens de afsluiting van alle projecten ‘Dagactiviteiten voor thuiswonende mensen met dementie’ nog meer is besproken, bekijk dan het webinar Versterking aanbod dagactiviteiten van ZonMW. Daarin komen de belangrijkste vragen aan bod: Waarom is het zo belangrijk om dagactiviteiten te organiseren voor mensen met dementie? Wat weten we al? Wat kan jij als gemeente of aanbieder van dagactiviteiten doen om het aanbod te vergroten en beter aan te laten sluiten op de behoefte? In een rondetafelgesprek worden onder leiding van Inge Diepman ervaringen en resultaten van projecten besproken. Ook komen de uitdagingen bij het versterken van het aanbod van dagactiviteiten ter sprake.
Als je op zoek bent naar goede voorbeelden uit de praktijk, bekijk dan de Inspiratiewijzer Dementie (ZonMw). De Inspiratiewijzer, in januari 2023 vernieuwd, bevat een aantal ‘best practices’ en aansprekende voorbeelden in de vorm van artikelen en filmpjes. Via een stappenplan en een rubriek met tips uit de praktijk, kom je snel terecht bij tools en handvatten om direct aan de slag te gaan!
Netwerk Dementie Rivierenland
In Rivierenland is het Netwerk Dementie Rivierenland actief, als een van de onderdelen binnen het regionale programma ‘Samen… Oud in Rivierenland’. Dit onderzoek draagt bij aan de ambities van het programma en van het netwerk dementie om – door een goede verbinding tussen zorg en sociaal domein – bij te dragen aan het behoud van eigen regie van ouderen. Zodat zij zo lang mogelijk zelfredzaam blijven en kunnen blijven deelnemen aan de maatschappij. Met goede ondersteuning vanuit welzijn, informele en formele zorg waarbij de oudere mede bepaalt wat nodig en gewenst is.
Meer informatie
Wil je meer weten over het onderzoek naar behoeften aan dagactiviteiten van mensen met dementie? Of gewoon eens sparren over dit onderwerp? Neem contact op met Huub Creemers.
Of lees meer in dit artikel: Uit onderzoek naar dagactiviteiten voor mensen met dementie blijkt: werk aan zichtbaarheid.