Heb jij het project ‘Oogvallei, samen werken aan de beste oogzorg’ al op je netvlies staan?
De vraag naar oogzorg groeit enorm, mede door de vergrijzing en toenemende behandelmogelijkheden. Sinds 2019 werken zorgverleners in de regio Gelderse Vallei samen in het project ‘Oogvallei, samen werken aan de beste oogzorg’. Huisartsen hebben de mogelijkheid om patiënten met niet-acute, laag complexe oogheelkundige klachten naar de optometrist te verwijzen in plaats van naar de oogarts. Ook uit de meest recente evaluatie blijkt dat de werkwijze voor patiënten en zorgverleners goed werkt.
Verwijsgedrag huisartsen stimuleert grotere rol van optometrist in oogzorg
Sinds de start van het project neemt het aantal huisartsen dat patiënten verwijst naar de optometrist toe. Inmiddels heeft minimaal 91% van de gevestigde huisartsen in de Gelderse Vallei de optometrist ingezet. Het aantal verwijzingen per huisarts verschilt sterk. In het afgelopen jaar hebben bijvoorbeeld 14 huisartsen 1 keer verwezen en 1 huisarts heeft 40 keer verwezen. Gemiddeld hebben huisartsen 10 patiënten verwezen.
Wanneer verwijs je door?
De projectgroep stelde een verwijsbeleid op met als uitgangspunten: de optometrist behandelt niet-acute, laag complexe oogproblemen. Klik hier voor het verwijsbeleid. Welke patiënten er zoal profijt van hebben, dat lees je in drie voorbeeldcasussen. Klik hier voor de casussen.
Door inzet van optometristen hoeft bijna driekwart van de patiënten niet naar de oogarts
De optometrist voert zelfstandig oogheelkundig onderzoek en behandeling uit. De optometrist is verantwoordelijk voor zijn/haar zorgverlening en kan ook zelfstandig verwijzen naar de oogarts. De huisarts ontvangt altijd een terugkoppeling en zo nodig advies van de optometrist. Zo worden onnodige verwijzingen naar de oogarts voorkomen.
“Als de opticien aangaf dat mensen naar de oogarts moesten, maakte ik vaak meteen een verwijsbrief, zonder de patiënt zelf onderzocht te hebben. En dat voelt heel onbevredigend.” – Brenda Pekkeriet, huisarts (met CHBB-registratie Oogheelkunde) en lid van de projectgroep
Patiënten zijn tevreden over de deskundige zorg van optometristen waarbij ze snel, dichtbij huis en tegen lage kosten (geen eigen risico) terecht kunnen. Ook huisartsen, optometristen en oogartsen zijn enthousiast over de samenwerking. Zij leren van elkaar en ervaren dat de samenwerking kwaliteitswinst oplevert. Piet Peters, oogarts Bergman Clinics, zegt hierover: “De optometristen leveren kwalitatief goede zorg. Samen met de huisartsen is er een unieke samenwerking ontstaan in de eerste lijn. De kwaliteit van de oogzorg in de regio is sterk verbeterd: goede verwijzingen en de mogelijkheid patiënten makkelijker terug te verwijzen naar de 1ste lijn. Tevens kunnen de huisartsen gebruikmaken van de expertise van de optometristen en deze te combineren met hun eigen medische ervaring.”
Cijfers en feiten
- Totaal 2348 patiënten zijn door hun huisarts naar de optometrist verwezen sinds de start van het project (1 september 2019) tot en met 31 december 2021.
- Ongeveer 70% van de patiënten is in de eerste lijn behandeld.
- Top 3 verwijsreden van huisarts naar optometrist: geleidelijke visusdaling, niet acute flitsen en/of vlekken en vermoeden refractiestoornis bij kinderen tussen 8-12 jaar.
- Top 3 verwijsreden van optometrist naar oogarts: cataract, visusdaling en glaucoom.
Duurzame inzet optometristen
Het project loopt tot 1 augustus 2022, waarna de eindevaluatie van het project plaatsvindt. Verwacht wordt dat met de eindevaluatie de eerdere tussentijdse positieve resultaten worden bevestigd. Met een betaaltitel voor optometristen in het vooruitzicht is er zicht op structurele borging van de ingeslagen weg. De betaaltitel wordt in 2023 verwacht. Ter overbrugging zetten betrokken zorgorganisaties de huidige samenwerking in ieder geval tot en met 2023 voort. Dat biedt kansen, namelijk om…
….te verkennen of er meer oogzorgpraktijken zijn die willen deelnemen t.b.v. een betere geografische spreiding.
…. een scholing oogzorg voor doktersassistenten te organiseren.
…. de resultaten van het project ook voor de lange termijn te staven.
…. nog meer bekendheid aan het project te geven zodat echt alle patiënten passend worden verwezen naar de optometrist of oogarts.
Vraag en antwoord
Wat is het verschil tussen een optometrist en orthoptist?
Een optometrist is gespecialiseerd in het onderzoeken van de ogen en het tijdig signaleren van problemen. Daarom is de optometrist het eerste aanspreekpunt bij oogklachten, verminderd zicht of oogaandoeningen in de familie zoals glaucoom of suikerziekte. Zo nodig adviseert de optometrist over visuele hulpmiddelen (zoals bril, contactlenzen of low vision-hulpmiddel), voert controles uit en/of past hulpmiddelen aan.
Een orthoptist is gespecialiseerd in het onderzoek van de samenwerking van de ogen van volwassenen en kinderen in alle leeftijden met scheelzien, dubbelzien en een lui oog. Daarnaast is de orthoptist gespecialiseerd in neurologische oogklachten, hoofdpijn en leesklachten die worden veroorzaakt door de samenwerking van de ogen.
Naar welke optometristen kan verwezen worden?
Huisartsen kunnen patiënten verwijzen naar deelnemende OogZorgPraktijken waar optometristen werken die voldoen aan de kwaliteitseisen en werkzaam zijn in een oogzorgpraktijk die deelneemt aan de pilot. De deelnemende oogzorgpraktijken zijn: OogZorgPraktijk OZCE Van der Wiel Optiek en Optometrie (Ede), OogZorgPraktijk Optiek Sloof (Ede) en OogZorgPraktijk Prummel Optiversum (Veenendaal).
Kun je bij de deelnemende optometristen ook terecht voor een brilrecept?
Het resultaat van het onderzoek van de optometrist kan dienen als basis voor een brilrecept. Daar is het oogonderzoek niet voor bedoeld.. Hiermee borgen we de vrije keuze van de patiënt om naar een opticien van eigen keuze te gaan voor een oogmeting en eventueel de aanschaf van een bril/contactlenzen.
Vragen?
Lees de Case ‘Oogvallei, samen werken aan de beste oogzorg‘ op deze website of neem contact op met projectleider Anneke Jansen.
“Oogvallei, samen werken aan de beste OogZorg”, is een innovatief project waarin Oogzorgpraktijken Nederland (OZPN), Huisartsen Gelderse Vallei (HAGV), Bergman Clinics, Menzis en Mura Zorgadvies samenwerken aan goede oogzorg met oog voor de patiënt.