Aan welke dagactiviteiten hebben mensen met dementie behoefte in Culemborg en Tiel?

Dementie. Een ziektebeeld waarbij de geestelijke vermogens steeds verder afnemen. Daardoor kan iemand dagelijkse handelingen, die voorheen moeiteloos werden gedaan, minder goed of zelfs niet meer uitvoeren. Een verlies aan zelfstandigheid, vaak uiteindelijk leidend tot opname in een verpleeghuis.

De verwachting is dat er in 2040 ruim 80% meer mensen aan dementie lijden dan nu (van 280.000 mensen met dementie nu, naar 520.000 in 2040). Het klinkt ver weg ‘2040’, maar dat is al over 18 jaar! Dit heeft grote gevolgen voor de samenleving, denk hierbij aan belasting van mantelzorgers, toename van zorgkosten, druk op de zorg en ondersteuning en vraag naar passende  woonmogelijkheden. De hoogste tijd om te gaan zorgen voor morgen!

Meedoen met dementie

Van de mensen met de diagnose dementie woont het overgrote deel thuis. Mensen met dementie geven aan dat hun kwaliteit van leven verbetert wanneer zij zich nuttig voelen, plezier beleven aan activiteiten en sociale contacten kunnen onderhouden. Deelname aan  dagactiviteiten draagt hieraan bij en heeft niet alleen positieve effecten op de ouderen met dementie, maar zeker ook op hun mantelzorgers.

Om het aanbod aan dagactiviteiten beter aan te laten sluiten bij de wensen en behoeften van mensen met dementie hebben de gemeenten Culemborg en Tiel subsidie aangevraagd -en toegekend gekregen- bij ZonMw. Samen met partijen in het veld en ouderenvertegenwoordigers gaat Mura onderzoek doen naar de behoefte aan (nieuwe) dagactiviteiten en mogelijkheden om bestaande voorzieningen beter te benutten.

Culturele verschillen

In dit onderzoek zal ook aandacht zijn voor culturele verschillen. Uit onderzoek blijkt dat inwoners met een migratieachtergrond andere of minder zorgvragen rondom dementie hebben. Het is belangrijk dat we ook hun wensen en behoeften meenemen, zodat we zorg en ondersteuning passend kunnen inrichten. De mens met dementie en hun naasten staan centraal, ongeacht hun achtergrond.

“Mantelzorgers van Turkse en Marokkaanse migranten met dementie zoeken oplossingen veelal dicht bij huis en in eigen kring. Migranten doen veel minder snel een beroep op professionele hulp. Ze kiezen de informele olifantenpaadjes en ontwijken de officiële gebaande paden. Een route die op termijn ook een valkuil kan worden. Bijvoorbeeld voor mantelzorgers die overbelast kunnen raken als de dementie vordert en de zorg steeds intensiever wordt. En voor migranten met dementie zelf, die niet de externe hulp krijgen waar ze baat bij hebben.” ¹

Samen met inwoners en professionals

Om tot een passende aanpak te komen, maken we eerst een beeld van de regio: wat weten we van mensen met dementie en hun omgeving? Dat gaat over demografische gegevens, herkomst, ervaren gezondheid en eenzaamheid, het gebruik van formele en informele zorg en mantelzorgers. Naast deze kwantitatieve gegevens willen we met interviews inzicht krijgen in de huidige en de gewenste situatie per gemeente. We gaan een aantal interviews afnemen bij mensen met dementie en hun naasten en bij zorgprofessionals. En we organiseren focusgroepen om hierover in gesprek te gaan en gezamenlijk hun visie en ervaringen te delen.

Plan van aanpak

Op basis van de uitkomsten van het regiobeeld en de behoefteanalyse ontwikkelen we een plan van aanpak voor de gemeente Culemborg en Tiel. Dit plan laat zien wat er al is en goed gaat en waar behoeften en kansen voor verbetering liggen. Het geeft richting aan noodzakelijke acties en het stellen van lokale prioriteiten. Daarnaast bevat het de te nemen vervolgstappen en te maken afspraken om tot een samenhangend aanbod aan dagactiviteiten te komen.

Context

In Rivierenland is het Netwerk Dementie Rivierenland actief, als een van de onderdelen binnen het regionale programma ‘Samen… Oud in Rivierenland’. Dit project ‘Meedoen met dementie’ draagt bij aan de doelstellingen van het programma en van het netwerk dementie om -door een goede verbinding tussen zorg en sociaal domein-, bij te dragen aan het behoud van eigen regie van ouderen, zodat zij zo lang mogelijk zelfredzaam blijven en kunnen blijven deelnemen aan de maatschappij. Met goede ondersteuning vanuit welzijn, informele en formele zorg waarbij de oudere mede bepaalt wat nodig en gewenst is.

Meer informatie

Wil je meer weten over het onderzoek naar behoeften naar dagactiviteiten van mensen met dementie? Of zelf een onderzoek doen? Neem contact op met Huub Creemers.

¹ Bron: ‘Olifantenpaadjes in de zorg – migranten en dementie- ‘