Gezondhuizen, een oplossingsgerichte aanpak

“Mura luistert op een oplossingsgerichte manier naar ons.” Pieter Jansen over de samenwerking binnen het project Gezondhuizen.

Vanuit hun Gezondheidscentrum Veldhuizen in Ede wilden de zorgverleners meer aan gezondheidsbevordering doen in de wijk. Samen met Mura startten zij Gezondhuizen, een project waarin aanstaande en jonge ouders (en hun kinderen) worden ondersteund bij een gezondere leefstijl. Het is een samenwerking geworden tussen zorgverleners, ouders en andere organisaties in de wijk.

Enkele jaren geleden kreeg huisarts Pieter Jansen de gelegenheid om samen met Mura een voorstudie te doen naar de mogelijkheden voor wijkgerichte gezondheidsbevordering. Ze kwamen tot het inzicht dat er voldoende kennis is over gezonde leefstijl, maar dat veel minder bekend is over hoe die kennis voor de mensen bruikbaar gemaakt kan worden. “Toen kwamen we in aanraking met ‘Oplossingsgericht werken’. Dat bleek de passende aanpak voor het project Gezondhuizen.”

Oplossingsgerichte aanpak

Bij een oplossingsgerichte aanpak vraagt de behandelaar naar wat de patiënt zélf wil bereiken. Samen met de patiënt gaat hij op zoek naar manieren om dat te realiseren. Het probleem – de diagnose, de ziekte of de situatie in het verleden – is daarbij van ondergeschikt belang. Ook werkt deze aanpak niet volgens richtlijnen of protocollen. “Dat is dus anders dan bij het gebruikelijke medische model,” licht Jansen toe, “maar beide werkvormen blijken heel goed te combineren.”

Hij geeft een voorbeeld uit de praktijk: “Een patiënt met diabetes en overgewicht kreeg het advies om insuline te gaan gebruiken. Volgens de richtlijnen was behandeling met alleen tabletten onvoldoende geworden. De man wilde niet starten met insuline en hij wilde ook niet meer naar de praktijkondersteuner, want, zo gaf hij aan: ‘die zegt alleen maar dat ik sla moet gaan eten.’ Ik vroeg hem wat hij dan wél wilde. Hij stelde zelf voor om minder alcohol te gaan drinken, of te stoppen, in de hoop daardoor af te vallen. Ik gaf hem complimenten voor zijn goede idee en maakte een vervolgafspraak. De zelfgekozen aanpak bleek succesvol. Hij viel af en de insuline was niet meer nodig. Bij een oplossingsgerichte aanpak stel je dus de juiste vragen en sluit je aan bij de mogelijkheden van de patiënt. Wat werkt bij deze patiënt, in deze context, op dit moment.”

De zorgaanbieders binnen het project Gezondhuizen werden getraind in het ‘oplossingsgericht werken’ door klinisch psycholoog Fredrike Bannink, expert op het gebied van ‘Oplossingsgericht werken’. Die trainingen werden georganiseerd door Mura. Uit de samenwerking met Bannink kwam ook het idee voort om een boek te schrijven over oplossingsgericht werken in de eerstelijn: Positieve Gezondheidszorg, oplossingsgericht werken in de huisartsenpraktijk.

Brede ondersteuning

Mura is projectleider van Gezondhuizen en zorgt voor de afstemming met alle samenwerkende partijen. Denk hierbij aan de verloskundigen, diëtist, huisartsen, praktijkondersteuners-GGZ, fysiotherapeuten en consultatiebureau. Ook onderhoudt Mura de contacten met de gemeente Ede, meerdere financiers, Sportservice Ede en Wageningen Universiteit. Mura coördineert de bijeenkomsten en activiteiten binnen Gezondhuizen, bijvoorbeeld supermarktrondleidingen waarbij mensen informatie krijgen van een diëtist over het kiezen van gezonde producten.

Gezondhuizen heeft de eerste pioniersfase achter de rug. “Maar niet alles wordt gefinancierd vanuit de verzekerde zorg,” voegt Jansen toe. “Er is aanvullende financiering nodig. De aanvragen – de financiering via de gemeente en het achterstandsfonds – worden gecoördineerd door Mura. Ook schrijven ze rapportages om de ervaringen van Gezondhuizen met anderen te delen.”

De volgende stap

Inmiddels staan twee andere gezondheidscentra in de startblokken om aan de slag te gaan met Gezondhuizen en heeft verzekeraar Menzis interesse getoond om het project te gaan ondersteunen. “Dat was zonder de ondersteuning van Mura niet gelukt,” zegt Jansen. “Mura werkt zelf ook oplossingsgericht. Zoals wij naar onze patiënten luisteren, zo luistert Mura naar ons. Samen komen we tot de beste resultaten.”